Maria Skalicka

---

Życiorys

Maria Skalicka była osobą, której życie nierozerwalnie związane było z historią Polski i regionu Śląska Cieszyńskiego. Urodziła się jako córka Polki oraz Austriaka. Swoją edukację rozpoczęła w Gimnazjum Kupieckim w Cieszynie, lecz niestety wybuch II wojny światowej przerwał jej naukę. Maturę udało jej się zdać w 1948 roku, a następnie podjęła studia ekonomiczne we Wrocławiu. Z powodu nakazu pracy przeniosła się do Katowic, gdzie spędziła resztę swojego życia. Jej zawodowa kariera związana była z przemysłem węglowym.

Maria nie założyła rodziny. Jej narzeczonego, w tragicznych okolicznościach, rozstrzelali Niemcy podczas II wojny światowej. Po zakończeniu działań wojennych zmieniła swoje niemieckobrzmiące nazwisko Handrich na Skalicka. W 1993 roku podarowała lokalnym władzom miast Ustroń swój dom z ogrodem, co przyczyniło się do fundacji muzeum w Ustroniu Brzegach. W ramach tego daru, przekazała znaczną część swojego zbioru bibliotecznego, który liczył około 1 400 woluminów, w tym „białe kruki” oraz druki bibliofilskie, które trafiły do Książnicy Cieszyńskiej.

W ciągu swojego życia Maria gromadziła różnorodne zbiory. Zajmowała się kolekcjonowaniem starych pocztówek i książek, jak również regionalnych strojów i przedmiotów użytkowych. Jej zbiory obejmowały 3,5 tysiąca ekslibrisów oraz literatura poświęcona ekslibrisom, a także kolekcję grafik i obrazów znanych artystów, medali, starych pieczęci oraz monet. Jednym z jej cennych starodruków było to, które przekazała Muzeum Archidiecezjalnemu w Katowicach.

Maria Skalicka była również aktywną działaczką społeczną, biorąc udział w działalności różnych stowarzyszeń. Prowadziła liczne odczyty dotyczące postaci związanych z historią Śląska Cieszyńskiego. Co więcej, współorganizowała koncerty w kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach. Była jednocześnie członkinią i współpracownicą Śląskiej Ekspozytury Towarzystwa Chopinowskiego w Katowicach, a także aktywnie angażowała się w działalność Towarzystwa Miłośników Ustronia. Jej działania przyczyniły się do upamiętnienia kompozytora Jana Sztwiertni poprzez postawienie pomnika w Ustroniu.

W czasie swojej kariery publikowała artykuły w miesięczniku „Słowo i Myśl”. Napisała kronikę pod tytułem „W kręgu bibliofilów śląskich” obejmującą lata 1968–1988. Tworzyła także wstępy do różnych druków bibliofilskich dotyczących Jana Wantuły oraz Tobiasza Wiszniowskiego.

Po jej śmierci, Maria Skalicka została pochowana na ewangelickim cmentarzu w Katowicach, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii regionu.

Nagrody i wyróżnienia

Maria Skalicka była osobą niezwykle cenioną w swojej społeczności, a jej dorobek został doceniony przez wiele instytucji oraz organizacji. Oto niektóre z nagród i wyróżnień, które otrzymała:

• 1972 – Srebrna Odznaka Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego,
• 1986 – Złota Odznaka Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego,
• 1986 – Dyplom Honorowy za aktywną pracę w Macierzy Ziemi Cieszyńskiej,
• 1988 – Złota Odznaka Zasłużonemu dla Śląskiego Towarzystwa Przyjaciół Książki,
• 1989 – Dyplom Uznania Prezydenta Miasta Katowic za długoletnią działalność w społecznym ruchu kulturalnym,
• 1992 – Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury przyznana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki,
• 1993 – Honorowy Dyplom Uznania za Zasługi dla Miasta Ustronia,
• 1998 – Honorowa Odznaka za Zasługi dla Województwa Bielskiego,
• 2008 (pośmiertnie) – Honorowa Członkini Towarzystwa Miłośników Książki i Grafiki.

Upamiętnienie

Maria Skalicka to ważna postać wpisana w historię regionu jako jedna z bohaterek Cieszyńskiego Szlaku Kobiet, który został opracowany przez Władysławę Magierę.

---

Oceń: Maria Skalicka

---