Andrzej Pilch, urodzony 5 sierpnia 1926 roku w Ustroniu, a zmarły 10 listopada 2011 roku w Krakowie, był uznawanym polskim historykiem. Posiadał tytuł profesora doktora habilitowanego, a jego działania akademickie skupiały się głównie na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W swojej pracy naukowej zajmował się historią Polski, obejmującą okres od XVIII do XX wieku.
Życiorys
Andrzej Pilch był osobą o niezwykłym dorobku naukowym i osiągnięciach zawodowych. Urodził się jako syn Andrzeja i Anny z Kolarczyków. W trudnym okresie po II wojnie światowej, w 1945 roku, podjął pracę jako urzędnik w Urzędzie Gminnym w Ustroniu. Jego kariera akademicka rozpoczęła się w 1949 roku, kiedy to zdał egzamin dojrzałości oraz podjął studia na historii na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W trakcie swoich studiów, już od października 1951 roku, prowadził zajęcia w Akademii Górniczo-Hutniczej. Pilch ukończył studia historyczne w 1954 roku. Dwa lata później, jego talent oraz zaangażowanie zaowocowały tym, że został adiunktem w Katedrze Historii Polski XVIII-XX wieku na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Rok 1962 przyniósł mu możliwość współpracy z Polskim Słownikiem Biograficznym, gdzie odgrywał kluczową rolę jako członek komitetu redakcyjnego, a przez dziewięć lat kierował działem społeczno-historycznym XIX i XX wieku. W tym samym roku uzyskał tytuł doktora nauk. Następnie, w lipcu 1968 roku, awansował na stanowisko docenta oraz został prodziekanem Wydziału Filozoficzno-Historycznego.
W 1970 roku miał miejsce podział Katedry Historii, a Andrzej Pilch przeszedł do Zakładu Historii Najnowszej Polski. W tym samym roku został członkiem Komisji Struktur i Ruchów Społecznych Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, pełniąc tę rolę do 1984 roku. W 1986 z obronił rozprawę habilitacyjną na temat „Studencki ruch polityczny w Polsce w latach 1932-1939” i objął stanowisko wicedyrektora Instytutu Historii.
W 1973 roku zorganizował i prowadził przez trzy lata Pracownię Historyczną Polonijnego Ośrodka Naukowo-Dydaktycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz stał się członkiem Komitetu Badań Polonii. Po uzyskaniu tytułu profesora nadzwyczajnego w 1978 roku zakończył pracę w Instytucie Historii aby objąć stanowisko prorektora do spraw dydaktyczno-wychowawczych, które piastował do 1981 roku. Po tej funkcji przez trzy lata kierował Studium Podyplomowym w Instytucie Historii.
W 1979 roku został wiceprezesem krakowskiego oddziału Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną, a jego kadencja trwała aż jedenaście lat. Od 1980 przez dziesięć lat zasiadał w Radzie Narodowej Miasta Krakowa, a w latach 1988-1990 był członkiem Prezydium Rady oraz przewodniczącym Komisji Kultury i Oświaty.
W październiku 1981 roku został powołany do Zespołu dla przygotowania naukowej syntezy dziejów polskiego ruchu robotniczego przez Plenum Komitetu Centralnego PZPR. Działał również w Komisji Historii Najnowszej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego w latach 1984-1987. W 1989 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, a trzy lata później rozpoczął współpracę z Komisją Środkowoeuropejską Polskiej Akademii Umiejętności.
Od października 1995 roku przez rok kierował Zakładem Historii Najnowszej Polski w Instytucie Historii, a po przejściu na emeryturę pozostał aktywny w środowisku naukowym. Zmarł i został pochowany 17 listopada 2011 roku na cmentarzu ewangelickim w Ustroniu.
Odznaczenia
W ciągu swojej kariery Andrzej Pilch był wielokrotnie nagradzany i odznaczany za swoje osiągnięcia. Jego praca i zaangażowanie zaowocowały licznymi wyróżnieniami, wśród których można wymienić:
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1972 roku,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej, otrzymany w 1976 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1978 roku.
Przypisy
- a b c d e f Irena Paczyńska. Pamięci Profesora dr. Andrzeja Pilcha (1926–2011). „Studia Historyczne”. LX (1), s. 133-137, 2012 r. ISSN 0025-1429.
- Trybuna Robotnicza, nr 208, 19.10.1981 r., s. 2
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Szczepański (socjolog) | Theodor Kotschy | Adolf Nasz | Józef Broda | Jan Sztwiertnia (kompozytor) | Karol Hławiczka | Antoni Józef WagnerOceń: Andrzej Pilch (historyk)